قطب علمی مهندسی و مدیریت زیرساختهای عمرانی
|
بر اساس سیاستهای توسعه علمی مبتنی بر دانایی محوری که مبنای برنامه های توسعه در کشور قرار گرفته است در برنامه های سوم و چهارم توسعه اقتصادی و اجتماعی جمهوری اسلامی ایران و سند چشم انداز ۲۰ ساله کشور که موردتصویب عالیترین مقامات و ارگانهای کشور قرار گرفته است در هر یک از دانشگاههای کشور که مجموعه تخصصی مناسبی در هر یک از زمینه های علمی وجود داشته باشد آن مرکز علمی در صورت کسب امتیازات علمی و پژوهشی لازم از سوی وزارت علوم تحققیقات و فناوری به عنوان قطب علمی در آن زمینه خاص معرفی می گردد. در حال حاضر دانشکده فنی دانشگاه تهران با داشتن ۱۰ قطب علمی یک چهارم قطبهای علمی بخش فنی و مهندسی را به خود اختصاص داده است. یکی از این قطبها که در سال ۱۳۸۴ تشکیل گردید قطب علمی مهندسی و مدیریت زیرساختهای عمرانی می باشد که با همکاری اساتید دانشکده مهندسی عمران دانشگاه تهران ایجاد شده است.
|
|
|
سیر تحولات اجتماعی، اقتصادی، صنعتی و شهری، نگرش جدیدی را در توسعه و بازسازی زیرساختها در سطح ملی و منطقه ای می‌طلبد. بسیاری از زمینه‌های مهندسی در بخشهای طراحی زیرساختها سیر تکاملی خود را طی نموده‌اند ولی در زمینه برنامه‌ریزی و مدیریت، نگهداری، بازسازی، و ارتقای این بخشها، حرکت ها غیر هماهنگ و در برخی مواقع تصادفی بوده است. در طراحی تاسیسات زیربنایی و سازه های وابسته به آنها، بالا بردن اطمینان پذیری مقاومت سازه در مقابل بار لرزه ای و کمی نمودن عدم قطعیت ها در طراحی از چالشهای مهم پژوهشی و اجرایی بشمار می آید. مقابله با بحران های حاصل از خرابی و شکست سیستم، شناسایی نقاط آسیب پذیر و پتانسیل خطر در مقابل زمین لرزه و دیگر حوادث غیر مترقبه مثل سیلاب و خشکسالی و ترکیب تمهیدات سازه ای و غیرسازه ای در برخورد با بلایای طبیعی و غیرطبیعی نیازمند نگرش و تعامل طبقه متخصص در ایجاد ساختارهایی است که در قالب این قطب علمی به آن پرداخته می شود.
|
|
زیرساختها ابنیه فنی یا تأسیسات زیربنایی‌ای هستند که خدمات ضروری و پیش‌نیازهای لازم برای زندگی مطلوب بشر را فراهم می‌کنند. بنابراین در طراحی، ساخت و بهره‌برداری از آنها مفاهیمی چون قابلیت‌اطمینان، امنیت، مدیریت بهره‌برداری، تعمیر، نگهداری و نوسازی از اهمیت ویژه‌ای برخوردارند.بطور مثال زیرساختها مجموعه سیستم‌های بزرگراهها، پلها، راه‌آهنها، جاده‌های ترانزیت، شبکه‌های جمع‌آوری فاضلاب، سیستم‌های آبرسانی، مخازن ذخیره آب، سدها، راه‌های آبی و بنادر را شامل می‌شوند. همچنین نیروگاهها، آتش‌نشانی‌ها، کلانتری‌ها، زندان‌ها، مدارس، مراکز مخابراتی و ساختمان‌های دولتی نیز جزئی از زیرساختها محسوب می‌شوند.